سوزاندن بقایای گیاهی به‌جا مانده در اراضی کشاورزی علمی نیست اما از نظر برخی کشاورزان شخم زدن زمین نمی‌تواند چندان کارآمد باشد چرا که از پایان فصل برداشت تا آغاز فصل کاشت بعدی فرصت مناسب برای پوسیدگی بقایای به‌جا مانده در مزرعه فراهم نمی‌شود بنابراین ناچار به انجام این اقدام هستند.
دود ناشی از آتش زدن کاه و کلش برنج در آسمان برخی از شهرهای مازندران نشان می‌دهد که برخی کشاورزان با وجود خشکسالی شدید و ضرورت حفظ رطوبت حداقلی خاک، بر روی این رسم غلط پافشاری کرده و با آتش زدن مزارع پس از برداشت، علاوه بر ایجاد خسارت زیست محیطی، مانایی رطوبت خاک را به حداقل می‌رسانند در صورتی‌که باقی مانده کاه و کلش باعث کاهش سطح تماس نور خورشید به خاک و ماندگاری بیشتر رطوبت خاک می‌شود.
در حالیکه در آتش زدن کاه و کلش علاه بر خسارت‌های متعدد زیست محیطی و تخریب خاک، رطوبت موجود در خاک تا عمق نیم متری از بین می‌رود و با لخت شدن سطح خاک، تابش خورشید به زمین افزایش یافته و در صورت بارش‌های حداقلی ماندگاری آب در اثر تبخیر زیاد کاهش خواهد یافت.
آتش‌زدن کاه و کلش در مزارع ممنوع!
محمد هادی‌زاده مدیر جهادکشاورزی شهرستان محمودآباد در خصوص مضرات آتش‌زدن کاه و کلش اظهار کرد: آتش‌سوزی مزارع علاوه بر خطرات زيست محيطی باعث از بين رفتن موجودات مفيد در منطقه می‌شود.
وی افزود: باقیمانده گیاهان در خاک به مرور زمان و با طی شدن فرآیند پوسیدگی به گیاه خاک (هوموس) تبدیل شده و از این راه به غنی شدن خاک کشاورزی کمک می‌کند.
مدیر جهاد کشاورزی محمودآباد تصریح کرد: سوزاندن آثار به جا مانده مزارع پس از برداشت محصول، سنت نادرستی است که هنوز در بین برخی کشاورزان مرسوم است؛ سنتی که این روزها و با پایان فصل برداشت، برخی از مزارع کشور را به آتش می‌سپارد و علاوه بر آسیب رساندن به خاک و آلوده کردن هوا، احتمال گسترش آتش به دیگر نقاط از جمله مراتع و جنگل‌ها را افزایش می‌دهد.
هادی‌زاده با بیان اینکه دلیل کشاورزان برای آتش زدن کاه مبارزه با کرم ساقه خوار برنج است، گفت: با توجه به اتمام برداشت محصولات زراعی مانند برنج، بايد برای حفظ و حراست از محيط زيست و جلوگيری از هرگونه آلودگی هوا، توجه به فوايد مواد آلی خاك و مضرات آتش سوزی كاه و كلش جدی گرفته شود.
وی ادامه داد: خاك يكی از منابع طبيعی تجديد شونده بسيار مهم و اساسی برای زندگی جانوران و توليد مواد غذايی در اكوسيستم‌های كشاورزی است كه بر اين اساس مواد آلی خاك از مهمترين موادی است كه سبب پايداری و حاصلخيزی خاك می‌شود كه متأسفانه هر ساله اين اصل مهم كاهش چشمگيری دارد.
مدیر جهاد کشاورزی محمودآباد بیان کرد: آتش‌سوزی مزارع علاوه بر خطرات زيست محيطی باعث از بين رفتن موجودات مفيد خاک از جمله انواع عنکبوت‌ها، سنجاقک‌ها و پارازيت‌های موجود در منطقه می‌شود که به صورت طبيعی دشمن حشرات و محافظان اکوسيستم‌های طبيعی است.
هادی‌زاده یادآور شد: با كاهش مواد آلی خاك، چسبندگی بين ذرات خاك بيشتر و در هنگام شخم زدن كلوخه‌های بزرگی تشكيل و موجب افزايش هزينه خاك ورزی می‌شود.
وی تغيير بافت خاک و کاهش ماده آلی را از ديگر اثرات مضر آتش بر خاک دانست و گفت: انجام شخم که بتواند کاه و کلش را به درون خاک ببرد حتی اگر کشت بعدی برنج باشد ، با غرقاب کردن زمين ، کاه و کلش مواد آلی خاک می شود که اين به سود محصول برنج است.
به گزارش قلم شمال؛ آتش‌زدن کاه و کلش رسمی در بین برخی کشاورزان مازندرانی محسوب می‌شود که هر ساله بعد از برداشت کشت اول برنج انجام شده تا زمین را با این روش برای کشت دوم آماده کنند؛ در صورتی‌که هم کشت دوم و هم آتش‌زدن مزارع سبب از بین رفتن رطوبت خاک و آلودگی زیست محیطی خواهد شد.
