به گزارش “خط شمال” دکتر یعقوب فروتن در گفت‌وگو با خبرنگاران در آستانه روز جهانی جمعیت، اظهار داشت: سازمان ملل متحد، 11 جولای میلادی برابر با 21 تیر را به‌عنوان “روز جهانی جمعیت” (World Population Day) نامگذاری کرده است. قدمت تاریخی این نامگذاری به حدود سه دهه پیش بر می‌گردد یعنی زمانی که برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) در سال 1989 میلادی مصوب کرد که یازدهم جولای هر سال به‌عنوان روز جهانی جمعیت نامیده شود.
وی افزود: هدف سازمان ملل متحد این بود تا از این طریق، میزان توجه و سطح آگاهی و دانش ملت‌ها و حکومت‌ها در نقاط مختلف جهان به اهمیت موضوع جمعیت و ابعاد مختلف آن، افزایش و ارتقا یابد. علت انتخاب این روز نیز این است که تعداد کل جمعیت جهان در یازدهم جولای 1987 بطور تقریبی به 5 میلیارد نفر رسیده بود.
دانشیار جمعیت‌شناسی گروه علوم اجتماعی تصریح کرد: تعداد جمعیت جهان با سرعت و شتاب هرچه بیشتر رو به افزایش نهاده است به‌طوری‌که در دوره‌های معاصر طی کمتر از هر 15 سال، حدود یک میلیاردنفر دیگر به تعداد جمعیت جهان افزوده شده است.
فروتن ادامه داد: این روند خیره‌کننده رشد جمعیت جهان، ناشی از پدیده‌ای است که در علم مطالعه جمعیت یا جمعیت‌شناسی(دموگرافی) از آن اصطلاحا تحت عنوان گشتاور جمعیت شناختی(Demographic Momentum) یاد می‌کنیم و اندیشمند بزرگ ایولاکست آن را در قالب یک مثال ساده و زیبا، هم‌چون یک گلوله برفی تشبیه می‌کند که از نوک قله به سمت پایین سرازیر شده است و هر لحظه بر حجم و عظمت و قدرت آن افزوده می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: بخش قابل توجهی از تفاوت‌های بنیادین که امروزه بین کشورهای جهان از نقطه نظر شاخص‌های توسعه مشاهده می‌کنیم، ناشی از نحوه رویکرد و مواجهه نسبت به موضوع جمعیت است زیرا جمعیت نیز هم‌چون سایر موضوعات جامعه، ماهیت و اقتضائات خودش را دارد.
دانشیار جمعیت‌شناسی گروه علوم اجتماعی با بیان اینکه جمعیت کل جهان یا هر کشور معین را می‌توان هم‌چون دو روی یک سکه است، افزود: یک روی سکه جمعیت معطوف به فرصت استثنایی و پتانسیل ارزشمندی است که جمعیت فراهم می‌آورد به این معنا که وقتی نسبت قابل ملاحظه‌ای از جمعیت کل را جوانان و افراد سنین فعالیت اقتصادی تشکیل می‌دهند، در واقع یک فرصت طلایی هم‌چون پنجره‌ای گشوده می‌شود و می‌توان از این پتانسیل جمعیت جوان و بالقوه فعال اقتصادی برای توسعه و بهبود جامعه استفاده کرد.
فروتن عنوان داشت: روی دیگر سکه جمعیت نیز ناظر بر این واقعیت است که اگر جامعه برای این خیل عظیم جمعیت جوانان و افراد سنین فعالیت اقتصادی نتواند تمهیدات لازم و امکانات مناسب را در عرصه‌های ازدواج و فرزندآوری، اقتصادی و شغلی، آموزشی و تحصیلی وغیره فراهم آورد، در آن‌صورت جامعه با چالش‌های جدی و فزاینده مانند افزایش و گسترش بیکاری، بیماری، طلاق، مهاجرت متخصصان، جرائم، ناامنی، فحشا، خشونت و ناآرامی‌های سیاسی اجتماعی مواجه می‌شود.
وی در پایان یادآور شد: جمعیت هم‌چون سایر موضوعات جامعه، ماهیت خاص خودش را دارد و مبتنی بر الزامات و سازوکارهای خودش است که مهم‌ترین و روشن‌ترین درس ارزنده و پند سازنده‌ای بوده که از تحولات جمعیت کشورهای مختلف جهان می‌توان استباط کرد بدین معنا که ساماندهی پایدار موضوعات جمعیتی مستلزم غلبه رویکرد علمی پژوهشی و بهره‌مندی از اندیشمندان و متخصصان جمعیت است.
